“`html

Suriye’nin Hama Kenti: Tarihî Önemi ve Güncel Gelişmeler

Suriye’deki İslamcı militan örgütü Heyet Tahrir eş Şam’ın öncülüğündeki muhalif güçler, Halep ve çevresini kontrol altına almasının ardından çatışmalar güneydeki Hama Vilayeti’ne kaydı. Muhalifler, Hama kentine girdiklerini resmen açıkladı. Suriye ordusu, kentteki birliklerin “yeniden konumlandığını” ve dış bölgelere intikal ettirildiğini duyurdu.

Hama Kentinin Tarihi ve Kültürel Mirası

Hama, sadece bir kent değil, aynı zamanda Suriye’nin kültürel mirasının bir parçası. Kentin simgeleri arasında yer alan su değirmenleri, Hama’nın özgünlüğüne işaret eder. Bu değirmenler, nehir suyunu kullanarak yanındaki meyve bahçelerini sulamakta ve bu nedenle “Su Değirmenlerinin Anası” olarak anılmaktadır. Bugün bile bazı değirmenler çalışmaya devam etmektedir.

Hama, Hama Vilayeti’nin merkezi konumundadır ve çevresindeki kırsal bölgelerle birlikte önemli bir yerleşim alanıdır.

Hama’nın Tarihi Arka Planı

Hama, insan yerleşimlerinin Taş Devrine kadar dayandığı kadim bir şehirdir. M.Ö. 11. yüzyılda Aramiler tarafından yönetilen bu kent, daha sonrasında Asur, Pers, Makedon ve Yunan etkisi altında kalmıştır. Bizans döneminde ise orijinal adına yakın bir şekilde “Emath” olarak adlandırılmıştır.

Müslümanların bölgeyi fethetmesi M.Ö. 7. yüzyıla dayanır. Ardından Haçlıların kenti alması ve sonrasında Müslümanların kontrolü tekrar ele geçirmesi gibi önemli olaylar yaşanmıştır. Hama, 1175’te yıkıcı bir depremle sarsılmış ve 1188’de Selahaddin Eyyubi’nin eline geçmiştir. 1300’lerde Memlükler ve 12. yüzyılın başlarında ise Osmanlı yönetimi altında kalmıştır.

Fransız güçlerinin 1946’daki çekilişiyle Hama, Suriye’nin bağımsızlık sürecinin bir parçası haline gelmiştir.

Hama Katliamı ve İsyanlar

1963’teki askeri darbenin ardından, Hama Baas Partisi’nin muhalefetle karşılaştığı önemli bir merkez haline geldi. 1964’te Müslüman Kardeşler’in önderliğinde organizasyonlar ve protestolar baş gösterdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporlarına göre, bu olaylar sonucunda birçok can kaybı yaşandı.

1970’lerde, Hafız Esad yönetimi döneminde isyanlar yoğunlaştı. Ortaya çıkan çatışmalar, Hama’nın sokaklarına taşmış; 1981’deki askeri çatışmalar ise şiddetini artırmıştır. Şubat 1982’de gerçekleşen Hama Katliamı, tarihsel bir dönüm noktası oldu. Olaylar sırasında, Suriye hükümeti kontrolü sağlamak amacıyla büyük çaplı bir askeri operasyon başlattı.

Uluslararası Af Örgütü’nün verilerine göre bu çatışmalarda ölü sayısı 25 bini geçerken, bazı kaynaklar 40 binden fazla ölüm yaşandığını bildirmektedir.

Hama ve Suriye Savaşı

2011 yılında Suriye İç Savaşı’nın patlak vermesiyle Hama’da hükümete karşı hareketler başladı. Bu süreçte birçok protesto gerçekleşti ancak hükümetin sert müdahaleleri ile bastırıldı. 3 Haziran 2011’de gerçekleşen olaylar sırasında güvenlik güçleri, hükümet karşıtı protestoculara ateş açarak önemli kayıplara yol açtı.

2017’de Dünya Bankası’nın verilerine göre Hama’nın fiziksel altyapısında %6 oranında hasar meydana geldi. Bu oran, savaşın diğer bölgelerine kıyasla oldukça düşük kalmıştır.

Hama Vilayeti’nin Demografisi ve Coğrafyası

Hama Vilayeti, Suriye’nin ortasında geniş ve çeşitlilik gösteren bir yerleşim alanıdır. 2010 yılında bu bölgedeki nüfus 1.6 milyon olarak öngörülürken, 2021 yılı tahminlerine göre bu rakam 2.5 milyona ulaşmıştır. Hama, Sünni çoğunluğa sahip olmasının yanı sıra Alevi, İsmaili, Hristiyan ve Şii topluluklarına da ev sahipliği yapmaktadır.

Hama Vilayeti coğrafi olarak zengin bir bölge olup, kuzeyde İdlib ve Halep, doğuda ise Humus ile komşudur. Beş bölgeden oluşan bu vilayet, Salamiye, Masyaf, Tayyibat el İmam, Muharda ve Sukaylabiye gibi önemli merkezlere home sahip olmaktadır.

“`