NATO, 2035 Yılına Kadar Savunma Harcamalarını Yükseltmeyi Hedefliyor
NATO, 2035 yılına kadar savunma harcamalarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 5’ine ulaşmasını hedefleyen yeni planı resmen onayladı. Bu karar, Donald Trump’ın baskısı ve Rusya’nın artan tehdidine karşı Avrupalı ülkelerin savunma ihtiyacına bir yanıt olarak değerlendirildi.
Kolektif Savunma Vurgusu Yenilendi
Trump’ın salı günü yaptığı “çok sayıda tanımı var” açıklaması endişeye neden olurken, NATO kısa bir açıklama ile “Washington Anlaşması’nın 5. maddesinde yer alan kolektif savunmaya olan sarsılmaz bağlılığımızı bir kez daha teyit ediyoruz: Birine yapılan saldırı, herkese yapılmış sayılır” mesajını verdi.
Zirve öncesi konuşan Trump, “Biz onların yanındayız” ifadeleriyle NATO’ya desteğini dile getirmişti.
Trump’ın Baskısıyla Harcama Hedefi Yükseltildi
32 üyeli ittifak, ABD’nin NATO üzerindeki yükünü azaltma çağrısına karşılık olarak, savunma harcamalarını artırmaya yönelik adımlar atmaya başladı. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, bu hedefin kolay ulaşılabilir olmadığını kabul ederek, “Rus tehdidi ve uluslararası güvenlik ortamı dikkate alındığında başka bir seçenek kalmadı” dedi.
Yeni hedefle birlikte, önümüzdeki on yıl içinde yıllık yüzlerce milyar dolarlık ek savunma harcaması yapılması bekleniyor. Plan kapsamında, GSYİH’nin yüzde 3,5’i geleneksel askeri harcamalara, yüzde 1,5’i ise siber güvenlik ve askeri altyapı yatırımlarına ayrılacak.
İspanya’dan İtiraz Geldi
Hedefe tüm NATO üyeleri destek verirken, İspanya bu seviyeye ulaşmak için daha düşük harcamanın yeterli olacağını savundu. NATO Genel Sekreteri Rutte ise İspanya’nın tutumuna katılmasa da, zirvede sorun yaşanmaması için Başbakan Pedro Sanchez’le diplomatik bir uzlaşıya vardı. İspanya, bu tavrının herhangi bir olumsuz sonuç doğurmasını beklemediğini açıkladı.
Ukrayna Görüşmeleri Öne Çekildi
NATO zirvesinde Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’nin, Trump ile yapacağı görüşme ertelenirken ana zirveye katılmak yerine salı akşamı düzenlenen ön yemeğe iştirak ettiği bildirildi.
NATO’nun Birlik Mesajına Orban’dan Tepki
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, NATO’nun Ukrayna’da rol almaması gerektiğini savunarak, “Rusya, NATO için gerçek bir tehdit değil” dedi. Bu açıklama zirvedeki birlik havasını zedeledi.
Kremlin ise NATO’nun savunma harcamalarındaki artışı haklı göstermek için Rusya’yı “cehennem canavarı” gibi gösterdiğini iddia ederek örgütün militarizme yöneldiğini savundu.
